15 februari 2024

Update: Niet-afneembare uren komen niet in aanmerking voor kinderopvangtoeslag

Foto: Paige Cody

Mag je studiedagen wel of niet factureren aan ouders en komen deze uren dan in aanmerking voor de kinderopvangtoeslag? Op ons bericht over niet-afneembare uren ontvingen we veel vragen. Het bleek niet voor iedereen even duidelijk dat alleen de uren dat de opvang daadwerkelijk open is, in aanmerking komen voor kinderopvangtoeslag. Met uitzondering van feestdagen. En als je de wetgeving erop naslaat, snappen we dat hier verwarring over kan ontstaan.

Alle reden voor ons om verdere navraag te doen bij het ministerie van SZW. Ook NOS besteedde aandacht aan dit onderwerp, waarop Kamervragen volgden.  Vandaag heeft minister Van Gennip op onze én de Kamervragen gereageerd en zij schrijft:

Welke opvanguren geven recht op kinderopvangtoeslag?

  • De ouder heeft recht op kinderopvangtoeslag voor betaalde uren, die zijn overeengekomen in het contract en waarbij de kinderopvangorganisatie daadwerkelijk de dienst aanbiedt en dus open is.
  • Er is geen recht op kinderopvangtoeslag op dagen waarop de opvang gesloten is, zoals bij studiedagen. Studiedagen horen verwerkt te zijn in het uurtarief, net zoals andere personeelskosten. Sluitingen op erkende feestdagen vormen daarop een uitzondering.
  • Deze staande praktijk wordt verduidelijkt in de regelgeving.

Bovenstaande reactie van de minister is een verduidelijking op onder meer artikel 1.52, eerste lid, van de Wko waarin bepaald wordt dat kinderopvang geschiedt op basis van een schriftelijke overeenkomst tussen de houder van een kindercentrum of gastouderbureau en de ouder.

We onderschrijven het principe, maar dit is niet op te maken uit de wet
We onderschrijven het principe dat de kinderopvangdienst moet worden aangeboden om in aanmerking te komen voor kinderopvangtoeslag. Bij veel organisaties is dit ook de staande praktijk. Er blijkt een pagina op Rijksoverheid.nl die dit punt benadrukt. Echter, op toeslagen.nl vind je dit niet terug en als je kijkt naar de wet is dit ook niet zo eenduidig te concluderen.

Uit de wettekst kan worden opgemaakt dat het recht op toeslag voor de ouder gekoppeld wordt aan de door de ouder betaalde kosten voor opvang in een geregistreerd kindercentrum. In de wet is nergens opgenomen dat daarvoor een vereiste is dat het recht op toeslag alleen geldt als de dienst kinderopvang is aangeboden.

Op basis van de huidige wet zouden een kinderopvangorganisatie en de ouder kunnen afspreken dat studiedagen in rekening gebracht worden bij de ouder. Op basis hiervan zouden houders en ouders kunnen denken dat deze uren in aanmerking komen voor toeslag. Ook BOinK onderschrijft dit in haar jaarlijkse prijzenbrochures, ook in de prijzenbrochure 2024: “De opvanglocatie moet wel open zijn tijdens de uren die u betaalt. De feestdagen vormen hierop een uitzondering, net als een enkele studiedag voor de pedagogisch professionals die mogen ook in rekening gebracht worden”.

Met de aanvullende verduidelijking die de minister nu geeft, sluit zij incidentele sluitingen waarop de kinderopvang niet open is, uit voor kinderopvangtoeslag. Een houder mag deze uren dus wel in rekening brengen (mits goed geformuleerd in de overeenkomst), máár deze uren komen níet in aanmerking voor kinderopvangtoeslag. Omdat de informatie en de wet niet altijd even duidelijk blijken te zijn, begrijpen we dat dit voor organisaties en ouders over kan komen als nieuwe informatie.

Ons advies aan leden 
We adviseren jullie om ouders zo snel mogelijk te informeren dat er een verduidelijking geldt voor het recht op kinderopvangtoeslag die van invloed kan zijn op de hoeveelheid toeslag die zij ontvangen. Eventueel in rekening gebrachte kosten voor studiedagen of andere incidentele sluitingen blijken met deze nieuwe verduidelijking niet in aanmerking te komen voor kinderopvangtoeslag. Dat is vanzelfsprekend vervelend voor ouders. Mogelijk kan in overleg met de Oudercommissie een oplossing worden gevonden die voor houder en ouder passend is.

Vanzelfsprekend worden de kosten voor bijvoorbeeld studiedagen wel gewoon gemaakt. Ons advies is om deze kosten mee te nemen in de vaststelling van de tarieven voor 2025. Ook de minister erkent dat kosten voor studiedagen meewegen in de tarieven van de kinderopvangorganisatie.

Openingstijden en contractaanpassingen 
Verder reageerde de minister ook nog op berichtgeving van NOS over openingstijden en contractaanpassingen.

“De ouder en de kinderopvangorganisatie sluiten een contract over het aantal af te nemen uren en de kosten. De kinderopvangorganisatie kan het contract wijzigen door het pakket aan te passen of het aantal uren uit te breiden. Het is aan de ouder om hiermee akkoord te gaan.”

Als ouders het oneens zijn met pakketaanpassingen, uitbreidingen van openingstijden of de uren die worden gefactureerd, is de eerste stap om het gesprek hierover aan te gaan met de organisatie. Komen ouders er met de organisatie niet uit, dan kan een ouder de klachtenprocedure volgen.

Ons dringende advies is transparant te zijn over uurtarieven en openingstijden. Ouders kunnen alleen een goede keuze maken als zij volledig geïnformeerd zijn over de openingstijden, totale kosten en weten waar ze met een klacht terecht kunnen. Maak deze informatie makkelijk vindbaar op je website en eventuele andere informatiekanalen.