8 juli 2022

Is de rek eruit? Personeelstekort in de kinderopvang.

Het lijkt dweilen met de kraan open. Ondanks dat mensen bereid zijn meer uren te gaan werken, de BBL-klassen toenemen, er meer kwalificerende opleidingen in de lijst zijn opgenomen en er voor zij-instromers meer mogelijkheden zijn, blijft het tekort aan personeel toenemen. De cijfers liegen er niet om. Landelijk, regionaal, grote- en kleine organisaties, stedelijk en in de buitengebieden, al voor de coronacrisis merkten we een tekort aan gekwalificeerd personeel en dat tekort neemt alleen maar toe.

Onze sector heeft het moeilijk. De vergrijzing is pas net op gang gekomen en de afgelopen jaren hebben we al afscheid genomen van onze flexibele schil, zien we het ziekteverzuim toenemen en wordt de regeldruk voor de pedagogisch medewerkers steeds groter.

Uit de kramp
Er moeten rigoureuze keuzes gemaakt worden om de arbeidsmarkt uit de negatieve kramp te krijgen. We blijven als sector zoeken naar mogelijkheden en creatieve oplossingen want onze medewerkers, kinderen en ouders verdienen ontwikkelkansen en hebben speelruimte nodig.

Wij hebben daarom onze eerder gepresenteerde 12 speerpunten aangescherpt en zijn hier vanuit de brancheorganisatie actief mee bezig in samenwerking met onze partners. Een voorbeeld hiervan is de door BK-ondersteunde 2de brandbrief die gisteren door bestuurders uit de kinderopvang aan de minister overhandigd is.

Onze speerpunten:

  1. Condities voor de invoering van bijna gratis kinderopvang per 2025 moeten op orde zijn, d.w.z. voldoende locaties en voldoende medewerkers.
  2. Effecten van de taaleis (gaat in per 2025) op een rij zetten in relatie tot het almaar groeiende personeelstekort, en waar nodig aanpassen.
  3. Experimenten mogelijk maken die onderzoeken of een andere taakverdeling op de groep en op de locatie leidt tot eenzelfde of hogere kwaliteit en een breder reservoir aan potentiële medewerkers. Dat betekent een andere invulling van de BKR. Waar nodig vervolgens aanpassing van het functiehuis.
  4. Experimenten mogelijk maken die onderzoeken of de huidige mogelijkheden m.b.t. inzet van “anders opgeleiden in de BSO” uitgebreid kan worden en leidt tot eenzelfde of hogere kwaliteit en een breder reservoir aan potentiële medewerkers.
  5. Wijziging van de wet IKK, bureaucratie en administratieve lasten beperken, regelruimte van medewerkers vergroten, BKR op de BSO naar locatieniveau wijzigen en de BKR op de babygroepen wijzigen als uit (bovenstaand) onderzoek blijkt dat dit tot dezelfde of zelf hogere kwaliteit leidt.
  6. Aantrekkelijkheid van het vak vergroten en veel beter over het voetlicht brengen o.a. door continue initiëren van acties en informatie via het arbeidsmarktplatform Kinderopvang Werkt! en onder meer door samenwerking met initiatieven als ‘Het Potentieel Pakken’ .
  7. MBO opleidingen aantrekkelijker maken door creëren van modulaire opleidingen, betere communicatie over inhoud van opleidingen en nog duidelijker over het voetlicht brengen van de mogelijkheden voor zij-instromers, het gebruik maken van branchecertificaat en de mogelijkheid tot gelijkstellingsverzoeken.
  8. Meer uren per week werken moet netto beter lonen! Onderaan de streep meer lonend maken o.a. door te kijken naar behoud van huur- en/of andere toeslagen en aanpassing in belastingschijven.
  9. Combi-banen mogelijk maken voor medewerkers tussen BSO en Jeugdzorg en Welzijn. Net als combi-banen tussen BSO en onderwijs (onderwijsassistenten). Voorwaarde is wel dat belemmerende BTW-regels komen te vervallen.
  10. Samenwerking UWV en samenwerking taskforce Arbeidsmarktkrapte van VNO-NCW.
  11. Zzp-ers worden steeds vaker ingezet. Dit heeft gevolgen voor de kwaliteit en de financiële houdbaarheid. Onderzoeken of hier wel daadwerkelijk sprake is van ZZP-ers; in hoeverre er prijsafspraken worden gemaakt door de ZZP-ers; en of er mogelijkheden zijn om wildgroei te voorkomen. Daarnaast meer communiceren over de gevolgen voor de organisatie, de dienstverlening en de zzp-er zelf (weet waar je aan begint).
  12. Duurzaamheid en kwaliteit bewaken. We willen een maatschappelijk probleem oplossen maar ook voor (het behoud van) onze medewerkers staan. Dan komt het er soms op aan dat groepen gesloten moeten worden om de medewerkers niet nog zwaarder te belasten en de kwaliteit te bewaken.

Personeelstekort in de pers
Met enige regelmaat zoekt BK de pers op om het onderwerp actueel te houden, zie o.a.:

Organisaties verbreken contracten vanwege personeelstekort
Gratis kinderopvang veroorzaakt nog langere wachtlijsten
Tijden van vergrijzing vraagt om keuzes

Klik hier de verlenging van de coulanceregeling die mede door de inzet van BK tot stand gekomen is.
Klik hier voor de brandbrief van 7 juli vanuit bestuurders in de kinderopvang.
Klik hier voor de brandbrief die we hierover namens 125 organisaties stuurden in oktober 2021